GratoSfera na Chełmie

W dziewięciu gdańskich szkołach podstawowych pojawią się w drugiej połowie września kontenery edukacyjne z niezwykłą zawartością, która pozwoli uczniom rozwinąć skrzydła wyobraźni. Projekt zapewnia uczniom minimum jedną godzinę swobodnej zabawy dziennie poza budynkiem szkoły.
Projekt o nazwie GratoSfera powstał na bazie projektu grantowego CAPS (Children Access to Play in School),w porozumieniu z brytyjską organizacją OPAL (Outdoor Play and Learning) – pionierem w dziedzinie swobodnej zabawy oraz przy współpracy z partnerami z 5 krajów Unii Europejskiej w ramach programu Erasmus+. W Gdańsku projekt realizowany jest przez Wydział Rozwoju Społecznego we współpracy ze Stowarzyszeniem Gedania 1922 i Akademią Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku. To pilotaż, dlatego realizowany jest w 9 szkołach podstawowych, głównie w klasach 1-3.
Graty służące kreatywności i zabawie
Projekt zakłada stworzenie w szkołach miejsc (GratoSfer), służących aktywności dzieci. GratoSfera składa się z kontenera morskiego – magazynu zawierającego tzw. „graty”(ang. „loose parts”), czyli elementy służące zabawie, takie jak plastikowe rury i pudła, drewniane skrzynie, beczki, drewniane szpule, opony, siatki, tkaniny. W wyznaczonym czasie w ciągu dnia, trwającym około godziny, oddają się swobodnej zabawie z użyciem „gratów” oraz własnej, nieograniczonej wyobraźni. Rola dorosłego ograniczona jest w czasie zabawy do minimum i sprowadza się do zapewnienia dzieciom bezpieczeństwa oraz organizacji przestrzeni. Podczas swobodnej zabawy dzieci rozwijają swoje umiejętności społeczne oraz zwiększają poziom aktywności fizycznej.
Kontenery w szkołach, „graty” poszukiwane
Od jesieni 2019 r. młodsi uczniowie 9 szkół w Gdańsku będą korzystać z przestrzeni GratoSfer podczas zajęć świetlicowych. W drugiej połowie września w szkołach pojawią się kontenery morskie. – A już dziś od gdańskich firm pozyskujemy „graty” do swobodnej zabawy w ramach ich działań z obszaru CSR. Zapraszamy wszystkie firmy, które prowadzą biznes w Gdańsku lub w regionie, by kontaktowały się ze szkołami biorącymi udział w projekcie i przekazywały im zbędne przedmioty, które mogą posłużyć do stworzenia GratoSfer – zachęca Grzegorz Szczuka, dyrektor Wydziału Rozwoju Społecznego gdańskiego magistratu.
Po pilotażu – ocena skuteczności
Pilotaż zakłada również przeprowadzenie w roku szkolnym 2019/2020 badań w szkołach przez zespół badawczy z Akademii Wychowania i Sportu w Gdańsku, pod kierunkiem dr hab. Tomasza Frołowicza, prof. AWFiS, w celu oceny skuteczności GratoSfery w podnoszeniu dobrostanu psychicznego dzieci (w sferze poznawczej, emocjonalnej, społecznej) oraz związku pomiędzy aktywnością fizyczną dzieci podczas swobodnej zabawy a ich dobrostanem. Liczymy, że wyniki badań prowadzonych w innych krajach potwierdzą się też u nas i będą przesłanką do wprowadzenia swobodnej zabawy w innych gdańskich szkołach.

W pilotażu uczestniczą następujące szkoły:
SP 5 w ZSO 8, ul. J. Meissnera 9, Zaspa Rozstaje
SP 8, ul. M. Dragana 2, Chełm
SP 39, ul. Obywatelska 1, Wrzeszcz Górny
SP 60, ul. Chłopska 64, Żabianka-Wejhera-Jelitkowo-1000lecia
SP 62, ul. Kępna 38, Krakowiec-Górki Zachodnie
SP 89, ul. Szyprów 3, Żabianka-Wejhera-Jelitkowo-1000lecia
SP 92, ul. Startowa 9, Zaspa Młyniec
SPS 26, ul. Karpia 1, Śródmieście
SP 28, ul. Tęczowa 1, Wyspa Sobieszewska
Swobodna zabawa jest konieczna
Przypomnijmy, że jednym z fundamentów utrzymania równowagi psychicznej dzieci do 10. roku życia jest około 1 godziny swobodnej zabawy dziennie. Podobnie jak sen i jedzenie są niezbędne dla zdrowia dziecka, tak swobodna zabawa jest konieczna, aby dzieci utrzymały zdrowie psychiczne (źródło: Howard J, Miles GE, Rees-Davies L, Bertenshaw EJ. Play in Middle Childhood: Everyday Play Behaviour and Associated Emotions. Child Soc. 2017;31(5):378-389. doi:10.1111/chso.12208).
Wieloletnie badania prowadzone przez organizację OPAL wykazały, że u dzieci mających dostęp do swobodnej zabawy zauważono znaczny wzrost kompetencji interpersonalnych (o 80%), znaczny wzrost odporności na stres, rezyliencji oraz pewności siebie.
Ponadto, nauczyciele pracujący w placówkach, zapewniających dzieciom swobodną zabawę, zgłaszali wydłużony czas aktywnego nauczania (o 10 minut) oraz znaczny spadek zachowań negatywnych – w tym aktów agresji i przemocy. Obniżyła się przez to również ilość czasu poświęcana na rozwiązywanie konfliktów wśród dzieci

mat. prasowe