Sezon na kleszcze

Letnie miesiące to czas, w którym najwięcej pacjentów zgłasza się do lekarzy z niepokojącymi objawami po ugryzieniu kleszcza. W 2023 roku do Państwowej Inspekcji Sanitarnej w Gdańsku zgłoszono prawie 2 tysiące przypadków boreliozy. W tym roku to już ponad 200 przypadków. Na chorobę z Lyme w 2023 roku leczono w pomorskich placówkach ochrony zdrowia blisko 6,8 tysiąca pacjentów. W tym roku liczba ta przekracza już 1,6 tysiąca.
Coraz więcej przypadków ukąszeń, coraz więcej chorób odkleszczowych
Ukąszenie przez kleszcza jest bezbolesne, wiąże się jednak z ryzykiem zakażenia chorobami odkleszczowymi. Jeszcze w 2013 roku liczba pacjentów zgłaszających się w Polsce do lekarzy rodzinnych z chorobą przenoszoną przez kleszcze nie przekraczała 42 tysięcy. W ostatnich latach powiększyła się ona jednak dwukrotnie. W 2021 roku do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej zgłosiło się 85 tysięcy osób z rozpoznaniem choroby odkleszczowej, a rok później już o 10 tysięcy więcej. U 99 procent chorych rozpoznano boreliozę. Rzadszą, ale bardziej niebezpieczną chorobą przenoszoną przez kleszcze jest wirusowe odkleszczowe zapalenie mózgu.

• Daje się zauważyć wyraźną sezonowość zachorowań na choroby odkleszczowe – mówi Monika Kierat rzecznik pomorskiego NFZ. – Najwięcej pacjentów do lekarza rodzinnego zgłasza się w miesiącach wakacyjnych, czyli od czerwca do września, kiedy spędzamy więcej czasu na świeżym powietrzu. Nie każde ukąszenie kleszcza jest groźne, natomiast jeśli w okresie od tygodnia do sześciu tygodni w miejscu ugryzienia pojawi się rumień wędrujący, czyli powiększająca się zmiana o kształcie owalnym, to zdecydowanie powinniśmy zgłosić się do lekarza.
  Jak samodzielnie usunąć kleszcza?
  Wybierając się na spacer, zwłaszcza do lasu, warto stosować preparaty odstraszające kleszcze i pamiętać o odpowiedniej odzieży (wysokie buty, długi rękaw i długie spodnie, nakrycie głowy). Po powrocie z wycieczki warto uważnie przyjrzeć się skórze. Sprawdźmy też odzież, tak by pozbyć się kleszczy, które mogły pozostać na ubraniu.
  Jeżeli spostrzegliśmy kleszcza wbitego w skórę, należy go jak najszybciej usunąć. Im dłużej ma kontakt z krwią człowieka, tym większe jest ryzyko zakażenia. Usunięcie kleszcza jest zabiegiem higienicznym, nieinwazyjnym, wykonywanym samodzielnie. W aptekach dostępne są odpowiednie narzędzia do samodzielnego, bezpiecznego i skutecznego usuwania kleszczy. Po usunięciu kleszcza należy zastosować czynności higieniczne – umyć i zdezynfekować skórę.
  Zakażony kleszcz ukąsił. Gdzie szukać pomocy medycznej?
  Rumieniowi towarzyszyć mogą objawy grypopodobne, jak gorączka, zmęczenie, bóle głowy, uczucie rozbicia. Rumień najwcześniej pojawia się po kilku dniach (zwykle około 7 dni), jednak nie występuje w każdym przypadku. Wcześniejsze zmiany to zwykle reakcja alergiczna na ukąszenie kleszcza lub zmiana zapalna.
  Borelioza jest chorobą wyleczalną. Jej objawy są znane i opisane, a występowanie rumienia wędrującego upoważnia do rozpoznania choroby bez badań serologicznych.
  Na Pomorzu specjalistyczne leczenie boreliozy w oparciu o kontrakt z NFZ prowadzą:
  Poradnia Chorób Zakaźnych przy Uniwersyteckim Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni,
  w Gdańsku Poradnia Chorób Zakaźnych dla Dorosłych należąca do Szpitali Pomorskich oraz Poradnia Chorób Zakaźnych dla dzieci należąca do Podmiotu Leczniczego Copernicus,
  Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Słupsku
  oraz Poradnia Chorób Zakaźnych w Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej nr 1 w Rumi.