Z reprezentacją Chełmu
Dziewięć rekomendacji zostało zdefiniowanych podczas drugiej edycji panelu obywatelskiego poświęconemu jakości powietrza w Gdańsku. W tym aspekcie, na tle innych miast Polski, Gdańsk wypada dobrze. Niemniej uczestnicy tej formy konsultacji społecznych uznali, że warto pracować nad dalszą poprawą sytuacji, a także nad wzmocnieniem kontroli i podnoszeniem świadomości mieszkańców na temat czynników wpływających na jakość powietrza.
Losowanie uczestników panelu nastąpiło spośród 9042 osób z rejestru wyborców, reprezentujących wszystkie 34 dzielnice Gdańska. Z tego 899 zgłosiło chęć udziału. W drugim etapie przeprowadzono publiczne losowanie (stream online) 56 panelistów oraz 8 rezerwowych, w tym także z Chełmu.
Panel obywatelski to sposób na demokratyczne podejmowanie decyzji w sprawach lokalnej społeczności, regionu lub państwa. Do zajęcia się danym tematem zaprasza się losowo wyłonioną, reprezentatywną grupę mieszańców, z uwzględnieniem kryteriów demograficznych. Kluczowym elementem panelu obywatelskiego jest debata dotycząca określonego problemu. – Pomimo tego, że transport samochodowy jest znaczącym źródłem zanieczyszczeń powietrza, to zakres rozwiązań, które są z nim związane, jest tak duży, że lepiej jest zająć się nim w ramach odrębnego panelu. Z kolei emisje zanieczyszczeń z zakładów przemysłowych, które nie są własnością miasta, pozostają poza możliwością bezpośredniego wpływu na ich funkcjonowanie. Stąd decyzja, by skupić się na zanieczyszczeniach, które pochodzą z domowych pieców grzewczych i lokalnych kotłowni węglowych – wyjaśnia dr Marcin Gerwin, specjalista ds. zrównoważonego rozwoju i partycypacji społecznej.
Władze Gdańska podkreślają, że już uruchomione zostały przygotowania by wprowadzić rekomendacje w życie. – Część wytycznych można zrealizować stosunkowo szybko. Choćby wykorzystanie nośników informacyjnych komunikacji miejskiej, w tym monitorów, do regularnego informowania o jakości powietrza. Inny przykład to wniosek o powołanie specjalnego zespołu, którego celem będzie opracowanie spójnego planu wymiany pieców grzewczych na paliwa stałe oraz inwentaryzacja budynków, które wymagają termomodernizacji czy wymiany pieców. To już zadanie bardziej czasochłonne. Krok po kroku, będziemy to wdrażać – mówi Piotr Grzelak, zastępca prezydenta Gdańska ds. polityki komunalnej, który przewodniczył pracom zespołu organizującego konsultacje. Urząd Miejski w Gdańsku zapewni także usługi doradztwa dla mieszkańców w zakresie termomodernizacji budynków oraz przygotowuje kampanię edukacyjną.
Paneliści opowiedzieli się też w głosowaniu za wprowadzeniem uchwały o czystym powietrzu dotyczącej całkowitego zakazu spalania paliw stałych po upływie 5-letniego okresu przejściowego i natychmiastowego zakazu spalania paliw najgorszej jakości (np. miału węglowego). – To leży w kompetencjach Sejmiku oraz Urzędu Marszałkowskiego. Zwrócę się do Pana Marszałka oraz radnych z prośbą o konsultacje, bo ta rekomendacja wymaga dogłębnej analizy. Podobna inicjatywa ma miejsce w województwie małopolskim, dlatego będziemy się przyglądać działaniom samorządowców z południa kraju.
Być może uda się wykorzystać tamtejsze rozwiązania. Natomiast największym wyzwaniem w sensie finansowym będzie program osłonowy wynikający z tej uchwały, który będzie obejmował m.in. dofinansowanie wymiany pieców. W tej chwili miejska dotacja wynosi 5000 zł, ale zamierzamy podwyższać tą kwotę, aby pokrywała większość kosztów. Mamy wstępnie oszacowane, że takich pieców do wymiany jest minimum 10 000 sztuk – zapowiada wiceprezydent Gdańska.
(g)