W 2026 roku więcej za odpady
W zeszłym miesiący pisaliśmy na łamach gazety o podwyżce podatków i opłat lokalnych w 2026 roku. Teraz czas na odpady. Jak tłumaczą urzędnicy z gdańskiego magistratu inflacja i duży wzrost płacy minimalnej w ostatnich latach, ale też wyraźny wzrost ilości odpadów to główne przyczyny podwyżki opłat za ich odbiór w Gdańsku. Nowe stawki będą obowiązywać od kwietnia 2026 – są jednymi z najniższych wśród polskich miast. Co oznacza to w praktyce? Przykładowo: rodzina mieszkająca w lokalu o powierzchni 65 mkw. zapłaci miesięcznie o 14,30 zł więcej.
Po blisko sześciu latach od ostatniej regulacji stawek za gospodarowanie odpadami komunalnymi musimy wprowadzić korektę opłat – mówi Piotr Kryszewski, dyrektor zarządzający ds. Zielonego Gdańska. – Dotychczasowe wpływy były wystarczające, a system wypracowywał nadwyżki – ostatnia wynosiła ponad 30 mln zł. Jednak w 2024 roku pojawił się niedobór na poziomie 7 mln zł, a w tym roku przewidujemy deficyt rzędu 43 mln zł, co oznacza stratę około 12 mln zł na koniec roku. Główne przyczyny tej sytuacji to wzrost ilości odpadów o 12%, skok płacy minimalnej o 80%, inflacja na poziomie 43% oraz nowe regulacje, w tym system kaucyjny, który obniżył nasze przychody o ponad 2 mln zł – Polska wciąż nie wdrożyła rozszerzonej odpowiedzialności producenta, która mogłaby pokryć nawet 25% kosztów systemu.
Konieczność aktualizacji stawek wynika z czynników rynkowych i regulacyjnych, które w latach 2020–2025 znacząco zwiększyły koszty działania systemu w całej Polsce. W Gdańsku szczególny wpływ miały cztery czynniki:
Skumulowana inflacja – ok. 43%, co przełożyło się na wzrost cen usług, materiałów i energii.
Wzrost płacy minimalnej – o blisko 80% (z 2 600 zł do 4 666 zł), co podniosło koszty firm odbierających i przetwarzających odpady.
Większa ilość odpadów – wzrost o 12% na mieszkańca (z 401 kg rocznie w 2020 r. do 449 kg w 2025 r.).
Zmiany związane z systemem kaucyjnym – brak równoległego wdrożenia Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta spowodował spadek przychodów ze sprzedaży surowców wtórnych o ok. 20%, co oznacza stratę ok. 2,3 mln zł rocznie. W praktyce koszty, które powinni ponosić producenci opakowań, zostały przeniesione na mieszkańców.
To jedne z najniższych stawekGdańsk znajduje się w bardzo dobrej i stabilnej sytuacji w obszarze gospodarki odpadami. Przez ostatnie lata konsekwentnie inwestowaliśmy w nowoczesne instalacje: od uruchomienia kompostowni w 2020 roku, przez znaczącą modernizację sortowni w 2023, aż po oddanie do eksploatacji instalacji termicznego przekształcania odpadów w lutym 2025. Te działania pozwoliły nam utrzymać opłaty dla mieszkańców na możliwie niskim poziomie, mimo że rynek w całej Polsce drożeje w bardzo szybkim tempie – podkreśla Sławomir Kiszkurno, prezes Portu Czystej Energii. – Dzięki pracy naszej spalarni miasto Gdańsk już w tym roku oszczędza blisko 40 milionów złotych, a w kolejnych latach korzyści będą jeszcze większe wraz ze spadkiem kosztów obsługi finansowania. To realnie ogranicza ryzyko dalszych wzrostów opłat i daje nam silne podstawy do utrzymania stabilności systemu. Warto podkreślić, że instalacja pozwala zagospodarować frakcję energetyczną czarnego i żółtego pojemnika za ułamek kosztów rynkowych, co przekłada się na znaczącą poprawę efektywności całego systemu
Dzięki aktywnym działaniom oraz strategicznym inwestycjom Gdańsk przez pięć lat utrzymywał jedne z najniższych stawek wśród dużych miast. Te działania pozwoliły też istotnie ograniczyć wzrost opłat:
Uszczelnienie systemu – szerokie kontrole segregacji oraz weryfikacja deklaracji przyniosły 6,9 mln zł dodatkowych wpływów w latach 2020–2025.
Port Czystej Energii – uruchomienie nowoczesnej instalacji termicznego przekształcania odpadów przynosi ok. 39 mln zł rocznych oszczędności i chroni miasto przed rosnącymi cenami zagospodarowania odpadów resztkowych. Bez tej inwestycji stawka musiałaby wzrosnąć aż o 49% (do 1,31 zł/m²), a nie o ok. 25%.
Edukacja ekologiczna – programy i działania angażują całą społeczność: ponad 32,5 tys. przeszkolonych uczniów, 64 415 użytkowników aplikacji mobilnej, tysiące uczestników Festiwalu Czyste Miasto Gdańsk i ponad 20 tys. osób biorących udział w akcji „Sprzątanie Świata”.
Nowe stawki od 1 kwietnia 2026 r.
Stawki dla nieruchomości zamieszkanych:
1,10 zł/m² – dla lokali o powierzchni do 110 m² (obecnie 0,88 zł/m²)
0,20 zł/m² – dla powierzchni powyżej 110 m² (obecnie 0,10 zł/m²)
Nieruchomości niezamieszkane:
Wzrost opłat o ok. 25% za litr pojemnika
W praktyce:
rodzina mieszkająca w lokalu o powierzchni 65 m² zapłaci miesięcznie o 14,30 zł więcej,
właściciel domu jednorodzinnego o powierzchni 120 m² – dzięki uldze za kompostowanie – zapłaci tylko 8,80 zł więcej.
Ulga za kompostowanie – realne oszczędności
Właściciele domów jednorodzinnych, którzy kompostują bioodpady w przydomowych kompostownikach, otrzymają stałą ulgę 20 zł miesięcznie.
- Zależy nam jako miastu, aby w systemie było jak najwięcej kompostowników. Aktualnie mamy ich około 600, co oznacza 2,1% do poziomu recyklingu, który musimy osiągać – wskazuje dyrektor Anna Wołodźko. – Naszym celem jest uzyskanie około 7000 z blisko 24 000 domów jednorodzinnych w Gdańsku. To mogłoby nam dać ponad 3 punkty procentowe do poziomów recyklingu. Każdy brakujący punkt procentowy w nieosiągniętych poziomach recyklingu to kara dla miasta na poziomie 777 tys. złotych. Jeśli chodzi o rok 2025, to poziom ten jest ustalony aktualnie na 55%, chociaż jako Polska dążymy do tego, żeby został czasowo obniżony do poziomu 50%.
fot.mat.prasowe
